Eindejaarswens

Voor alle lezers en lezeressen van "Destructie in Nederland"

Slachtafval laden lossen met een .... vork

Laatst (14 sept. 2016) stond er op internet een filmpje van een ophaalwagen vol met slacht”afvallen”, en met vette panne langs de weg bij Antwerpen. De pech was zodanig dat de wagen met hooivorken moest worden leeggehaald.  http://www.vkmag.com/magazine/slachtafval_op_de_ring_van_antwerpen

Onmiddellijk dacht ik aan een paar berichtjes in een paar oude “Destructiepersen” het toenmalige personeelsblad van de NCB en CEBESON. 

In één daarvan vertelt een chauffeur zijn wederwaardigheden van het eerste uur in het jaar 1934. 

“… Na de middag moest ik toen nog naar Venlo om bij het Slachthuis afvallen op te halen. De mannen van het Slachthuis haalden de wagentjes met de slachtafvallen en zetten die achter de wagen neer en toen mocht ik beginnen.
De directeur van het Slachthuis kwam zelf kijken en hij zei tegen me: "Hebt ge geen riek meegebracht"? Nou dat had ik niet en dus ging ik maar met mijn blote handen aan de gang. Daar kwam wat kijken. Die directeur van dat slachthuis stond er maar wat bij te lachen". Hij zei wel tegen de betrokken chauffeur dat hij “nog wel eens 'n goeie voor dat werk wordt."

Ook dit is destructie

Het beeld, wat wij doorgaans van de destructie hebben is vaak dat dit een akelig, gevoelloos misschien zelfs onverschillig gebeuren is.

Dat het tegendeel hiervan waar is bewijst dit fragment uit het personeelsblad “Gekro-contact” in 1972, afkomstig van chauffeur H.S. op de kadaverwagen.

“Lieve Vlekkie

Een kadaverwagen komt binnengereden, passeert de weegbrug en stopt in de slachthal. De chauffer, zijn route volbracht, heeft nog maar één wens om zo gauw mogelijk zijn lading te lossen, waarna hij naar huis kan gaan.  De grote kadavers worden via de kadaverlijn of met de kraan gelost.  Andere afvallen en kleinere kadavers worden achteloos in de put gestort. (…) Op de begeleidende bon staat dan bijvoorbeeld “Twee vaten met honden en katten, afkomstig ….” (…)

Tijdens het storten van vaten, rolde er een doos op de grond, waarvan het deksel open wipte. Van onder een, in deze doos liggend blauw donzen dekentje, stak een spits zwart-wit hondensnuitje. Naast dit hondenkopje lag een beduimeld briefje, waarop met grote onregelmatige letters geschreven stond: Lieve Vlekkie, voor je trouw en liefde aan ons gegeven, ik zal je nooit vergeten, lieveling, rust in vrede”.

Wie weet hoeveel tranen er om dat hondje zijn gevloeid.

Het was maar een hond zult U zeggen.
Natuurlijk U hebt gelijk maar dat briefje … Nee ik kon het echt niet zomaar weggooien, zonder dat ik het U even verteld had….”

Klein leed bij de toenmalige destructor in het Zeeuwse Hansweert

In het Zeeuwse Hansweert heeft de Gekro een aantal jaren ook een destructie-installatie gehad. Dit hadden zij, omdat het vervoer vanaf de Zeeuwse eilanden naar de hoofdvestiging in Overschie uiterst moeizaam was.

Dat er met bij ophalen van kadavers ook wel eens wat anders mis ging, bewijst onderstaande advertentie in de Provinciale Zeeuwsche Courant van 2 maart 1953.

Advies Raadscommissie van Keulen uit 1929: Neem NTF als voorbeeld voor de te bouwen destructor in Keulen

Buitenlands bezoek AAN DEN DESTRUCTOR TE BERGUM

Dezer dagen heeft een commissie, bestaande uit 11 leden, waaronder 9 Raadsleden van de stad Keulen, vertegenwoordigende de verschillende fracties uit den Raad, onder leiding van den Wethouder van Publieke Werken en de directie van dezen gemeentedienst, een bezoek gebracht aan den destructor der N. V. Nederlandsche Thermo-Chemische Fabrieken te Bergum (Friesland).

De geheele commissie, die reeds verschillende andere destructoren in Duitschland bezocht had, heeft eenstemmig haar bewondering uitgesproken over de inrichting en organisatie der N.V. Nederlandsche Thermo-Chemische Fabrieken.

In een verslag, opgemaakt door den gedelegeerde van de financieele commissie van de stad Keulen, wordt de destructor te Bergum als „ein Musterbetrieb allerersten Ranges" genoemd.

Na afloop van het bezoek heeft de daartoe benoemde commissie besloten den Raad te adviseeren don destructor te Bergum als voorbeeld te nemen voor dc thans te Keulen te bouwen soortgelijke inrichting

Het bericht in zijn oorspronkelijke vorm

"StjonkPoëtische Journalistiek bij de opening van de NTFin 1926

De NTF in Burgum was niet alleen maar een "stjonkfabriek"

Zij inspireerde ook tot journalistieke poëzie

Getuige dit bericht in het Leeuwarder Nieuwsblad van vrijdag 18 juni 1926,

twee maanden na de opening van de NTF, 

Thermo-chemische Destructor

Indien gij belang stelt in afgekeurd!  vleesch,

(Ofschoon t voor consumptie niet goed is naar ‘k vrees

Dam kunt ge de wegen naar Bergum bewandelen.

En doelbewust zien hoe ze 't daar wel behandelen:

Ik heb het gezien en ik weet er dus vanj
Weshalve ik uw weetlust bevredigen kan,

Cadavers — gij hebt het gezien in de krant
  Worden niet meer begraven, nog minder  verbrand,

Zij allen gaan, als hun de huid is ontnomen.

Destructorwaarts, om er als meel uit te komen:

Wat of een destructor is. kunt gij ook aanschouwen.

Tenzij g' afgekeurd zijt, want dan kon 't u berouwen.

In de thermo-chemische , of vleeschmeelfabriek,

(Want dat is de term volgens d' encyclopediek)

Bereidt men dus meel uit het vleesch! van cadavers

Van runderen, ezels en doode hard- dravers:

Wat voor het menschdom als biefstuk mislukt.

Wordt voor kippen en varkens een voedzaam product.

Dat uw hoen Indirect gouden eieren gaat leggen

Na 't gebruik van zulk vleesch, hoef ik niet meer te zeggen.

Uw worsten en hammen worden extra fijn,

Indien gij dit meel voorzet aan uw zwijn;

't Werkt dus zeer productief, wijl  voorheen  bij 't begraven

Zich slechts wormen aan ’t waardevol vleesch mochten laven.

De reuzel en 't smeer worden technische vetten;

'n Zeker kwantum er van zal zich om laten zetten

In producten om d' assen van wagens te smeren

En andere vehikels; voorts gaat men proberen

Om oliën zoo smeuïg en zacht te bereiden

Dat zelfs Fordjes geruischloos de wegen langs glijden.

Word ik er chemicus (en daarvoor is kans).

Want 'k solliciteer, onbekwamer,althans

Geschikter dan ik zal men langer moeten zoeken,

Omdat ik bewijs van talent weet te boeken)

Dan 'twijfel ik niet, of veel meer fabricanten

Zuilen scheikundig zich klaar maken laten.

Want, geeft de Vennootschap m' alsdan vrij  mandaat.

En beloont ze mij ruim na bereikt resultaat

Dan maak ik mij sterk, dat ik ’t klaar weet te spelen

Om boter te leveren van al die vetdeelen.

Die geuriger is en  margarine ten spijt —
Uitmunt door smaak en superioriteit.

Geen watergehalte, noch grasbotersmaak.

Geen plantenvetstoffen; ik stel mij tot taak:

Te veredelen alle cadaverrestanten.
Zoodanig, dat niet slechts mijn talrijke klanten,

Doch ook de vennootschap het diep zal betreuren

Dat artsen nog vee voor consumptie zal goedkeuren.

Zoo kan het gebeuren, dat wijlen herkauwers

't Beleven, dat slagers en zelfs kneukelhouwers

In plaats van de rundjes aan boutjes te hakken.

Behaaglijk hun broodjes met boter beplakken

Geleverd door wat in zoocdierlijke staat

Als sappige biefstuk hun winkels verlaat.

„TóRKJET."

Hoe in 1937 een aangespoelde potvis naar de destructor van de Gekro ging

Onderstaand bericht in het Algemeen Handelsblad van 2 maart 1937 beschrijft niet alleen het transport van een in Breskens aangespoelde dode walvis naar het destructiebedrijf van de Gekro in Overschie.
Het kadaver werd daarvoor in zijn geheel door sleepboten door de vaarwegen gesleept . Het werd toen nog niet - zoals nu - ter plaatse in stukken verdeeld en met ophaalwagens naar de destructor gebracht. 
Zowel het transport als de walvis zelf waren grote publiekstrekkers.

Onderstaand bericht in het Algemeen Handelsblad van 2 maart 1937 beschrijft niet alleen het transport van een in Breskens aangespoelde dode walvis naar het destructiebedrijf van de Gekro in Overschie.
Het kadaver werd daarvoor in zijn geheel door sleepboten door de vaarwegen gesleept . Het werd toen nog niet - zoals nu - ter plaatse in stukken verdeeld en met ophaalwagens naar de destructor gebracht. 
Zowel het transport als de walvis zelf waren grote publiekstrekkers.

DE EERSTE POTVISCH TE  ROTTERDAM

Groote belangstelling. (Van onzen correspondent)

Een der reusachtige potvisschen,  die in den nacht van Dinsdag op Woensdag op een zandplaat ten westen van Terneuzen zijn aangespoeld is vanmorgen om half elf in de Parkhaven te Rotterdam aangekomen. Omstreeks half tien passerde de sleepboot Haringvliet van de stoomsleepdienst v.h. P. Smit Jr het Kralingscheveer, waar een motorbootje van de rivierpolitie gemeerd lag om de sleep tot de Parkhaven te begeleiden.

Aanvankelijk heeft het in de bedoeling gelegen om de potvisch naar de Maashaven te slepen tot bij den werf van Bon en Mees, waar een bok het gevaarte op een zolderschuit zou hijschen, die dan onmiddelijk naar de Coolhaven zou worden gesleept, waar het publiek in de gelegenheid zou worden gesteld tegen betaling van een kleine vergoeding. een kijkje te nemen. eeToen de sleepboot in de Maashaven aankwam bleek. dat de bok pas vanmiddag in werking  kon worden gesteld.

men is toen naar de aan de andere kant van de rivier gelegen Parkhaven gevaren, waar sleepboot en potvisch ligplaats hebben genomen tegenover de terreinen van de firma William H Muller en Co in den onmiddelijken nabijheid van de aanlegsteiger van het Wagenveer.

Toen de sleep hedenmiddag door het Kralingsche Veer voer, constateerden wij dat de visch nogal stank verspreidde, zoodat toen reeds twijfel begon te rijzen of den expositie in den Coolhaven  - men had daar reeds in verband met de belangstelling hekken getimmerd - wel  doorgang kon  vinden.

Bij aankomst van de sleepboot in den Parkhaven, hebben de heren M de Kroes van het destructiebedrijf en H. Cornet van het Leidsch Museum zich met enige autoriteiten in verbinding gesteld en men achtte het toen beter niet den visch in de Coolhaven, waarvan de omgeving nogal dicht is bebouwd,  te exposeren, doch in den Parkhaven.
Met behulp van een bok zou men heden het gevaarte op den kade zetten, die daar ter plaaste voor een groot gedeelte is open gebroken in verband met herstellingen aan het wegdek.

Het publiek kan den visch dus toch nog aanschouwen, zonder dat iemand hinder van de stank zal ondervinden.

Het transport naar Rotterdam is bijzonder vlot verlopen dankzij de zorgen van kapitein van den Heuvel, die goed bekend in op de Zeeuwsche binnenwateren. Men moest vooral rekening houden met de grote diepgang, die de potvisch heeft er er voor zorg dragen dat het dier niet aan den grond zou komen te zitten.
De vaarweg naar Oversehie is zelfs niet diep genoeg om het dier door het water naar het destructiebedrijf van de Gekro te slepen, vandaar ook dat - al was de tentoonstelling niet doorgegaan - men toch van een zolderschuit gebruik had moeten maken voor het laatste gedeelte van de reis.

De Heer van den Heuvel vertelde ons dat hij reeds gisteravond te Dordrecht was aangekomen omdat men liever bij dag in Rotterdam wilde arriveren. Hij heeft toen het laatste gedeelte van de sleepreis tot vanmorgen uitgesteld.

Het vlotslepen te Breskens  is, naar de kapitein zeide, vlot verloopen. Hoewel het weer nogal ruw was, is men reeds Zaterdag te Wemeldinge aangekomen, waar men tot Zondagmorgen is blijven liggen. Men had de sleeptros ongeveer een lengte gegeven van ongeveer 6 tot 7 meter.  Tijdens de tocht is de visch niet beschadigd.

Bij aankomst te Rotterdam, stak de potvisch slechts voor een klein gedeelte boven water uit. Alleen de borstvin en een gedeelte van de romp waren te zien.

Bij aankomst in de Rotterdamsche haven heeft het  merkwaardige transport veel belangstelling getrokken. Overal langs de wal stonden kijkers rijen dik.  Vooral op de Maasbrug, die omstreeks 10 uur werd gepasseerd, stonden de menschen in dikke rijen. Een groot aantal schippers hebben zich in roeibooten begeven om de potvisch meer van nabij te kunnen beschouwen.

Hoe lang het dier in den Parkhaven zal worden tentoongesteld staat nog niet vast. Dit hangt af van het feit, of den stank zal verergeren. Dat de expositie lang zal duren valt sterk te betwijfelen.

Bron: Nieuwe Tilburgse Courant 2 mrt 1937